یکی از درههای بسیار زیبا اطراف دریاچه گهر به دره نیگاه معروف است که پوشیده از شقایقهای رنگی و لاله واژگون است که در فصل بهار دارای چشماندازی خیره کننده است.
مناسبترین فصل بازدید از دریاچه تابستان است. همه ساله بیش از 20 تا 30 هزار نفر از علاقهمندان طبیعت و گردشگران داخلی و خارجی از این دریاچه بازدید میکنند. در فصول بهار، پاییز و زمستان نیز همراه با تجهیزات و امکانات فنی کوهنوردی و راهنمای محلی با تجربه میتوان لحظات خوشی را در کنار دریاچه سپری نمود.
موقعیت:
دریاچه گَهَر(آلپ ایران) یک دریاچه کوهستانی در ایران است. این دریاچه در جنوب شرقی دورود و در منطقه حفاظت شده اشترانکوه در استان لرستان با ارتفاع ۲۳۵۰ متر از سطح دریا قرار گرفتهاست. درشرق استان لرستان و در دامنه ارتفاعات اشترانكوه، درياچههای دائمی و شيرين ((گهر بالا)) و((گهر پايين )) قرار دارند.
دریاچه گهر محصور شده در بین رشتهکوههای اشترانکوه که از سمت شمال به قله ازنادر، کول شاکول، دره دائی، قله سن بران از شمال غرب به کوه گزرسون و پریزکوه بزرگ از شمال شرق به پریز کوه کوچک، از جنوب شرق به کوه تخت کالا و ارتفاعات دره دزدون، از جنوب به ارتفاعات اسینه و در جنوبغربی به کوه گولک و از شرق به قله همایلون و مالره محدود میشود. بسیاری از کوهنوردان در تمامی فصول سال به قلل مرتفع این کوهها از جمله قلههای اشترانکوه صعود میکنند و از طبیعت شکوهمند این منطقه لذت میبرند.
این دریاچه که به «نگین اشترانکوه» معروف است به سبب نداشتن راه ماشین رو تا حد زیادی از خرابی و آلودگی به دست انسان به دور ماندهاست. سالانه در حدود ۷۰٬۰۰۰ گردشگر اقدام به بازدید از این منطقه مینمایند.
این دریاچه از مهمترین دریاچههای آب شیرین ایران است. گهر یکی از شفافترین و تمیزترین آبها را دارد، به طوری که میشود کفش را دید. بهار و تابستان سطح آب دریاچه گهر بیشتر از همیشه است. اگر در مورد طول و عمق دریاچه هم بخواهید بدانید: ۱/۵ کیلومتر طول و ۲۸ متر عمق آن است. گهر از دو قسمت گهر کوچک و گهر بزرگ تشکیل شده که در بخشی از قسمتهای گهر بزرگ میتوان شنا کرد. گهر بزرگ (کله گهر) و گهر کوچک (کره گهر) است، گهر بزرگ حدود 1700 متر طول و 400 تا 800 متر عرض و 4 تا 28 متر عمق دارد.
حداكثر عمق درياچه ۲۸ متر و مساحت آن در حدود ۱۰۰ هكتار و در ارتفاع 2400 متري از سطح دريا و تنها دارای يك راه مالرو و صعبالعبور به دامنه است.
درياچه گهر يكي از زيباترين درياچههای كوهستانی كشور میباشد اين درياچه از ذوب برفهای اشترانكوه و انباشت آب آن در پشت سد يا آببندی كه از ريزش كوه پديد آمده است. فراوانی نسبی آبهای ورودی به اين درياچه باعث میشود، سر ريز آب آن به درياچه پايينی(بزرگ) بريزد.
درياچه گهر مانند آبگيری است كه از چشمهها، آبشارها و سرابهای اشترانكوه پر شده و آب آن در تابستان و زمستان ثابت است. بيشتر سطح درياچه گهر در زمستان يخ میبندد.
انواع بوتهها، درختان تنومند بيد، گياهان و گلهای زيبای پيرامونی، اطراف درياچه را به صورت يك پارك طبيعی شگفتانگيز در آورده است. زيبايی خيرهكننده و چشماندازهای بديع درياچه سبب شده است هر ساله، با وجود سختي راه، انبوهي از مردم لرستان، استانهای اطراف و ديگر نقاط كشور، با پاي پياده يا سواره به ديدن درياچه و زيباييهای آن بروند و چند روزي از اوقات فراغت خود را در آنجا سپري كنند.
منبع اصلی تامین آب گهر
آب اصلی تامین کننده دریاچه از طریق رودخانه ورودی آن یعنی رودخانه تاپله است که دارای آبی بسیار خنک و رنگی شفاف و بلورین است.
پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی مرتعی و گونههای متنوع درختان جنگلی شامل: بلوط، بید، بادام، پسته وحشی و ... اطراف دریاچه را به صورت یک پارک طبیعی درآورده است. جنگلهای منطقه اشترانکوه با گونه غالب بلوط ایرانی و گونههای دیپر کیکم، بادام کوهی، پسته وحشی، ارغوان، گلابی وحشی، چنار، نارون، بلوط مازو و دار گردو انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن کنار، کهور، انار، گز و مو وحشی میباشند. مراتع مرغوب وسیع شامل گونههای گیاهی خانواده غلات، بقولات و چتریان، لالههای واژگون، گل شقایق، زنبق، لاله وحشی، تاج خروس و اختر میباشند و محصولاتی که از این مراتع به دست میآیند عبارتند از: موسیر، گزانگبین، کتیرا، نی جلبک، آویشن، علف گاوزبان و ...
حیات وحش گهر
دریاچه گهر زیستگاه مناسبی برای آبزیان و دیگر حیوانات وحشی است، منطقه حفاظت شده اشترانکوه با حیات وحش متنوع شامل حیواناتی از قبیل بز، قوچ، آهو، کل، پلنگ، گرگ، گراز، خرس قهوهای، کفتار، روباه، شغال، خرگوش و انواع پرندگان مانند عقاب، کبک، شاهین، تیهو است و آبزیانی همچون مارماهی، لاک پشت، قورباغه و ماهی قزل آلای رنگین کمان و خال قرمز در این دریاچه زیست میکنند.
جاذبههای دریاچه
واقع شدن دریاچه در ارتفاع 2350 متری از سطح دریا، محصور بودن آن در میان کوهساران اشترانکوه، رویش متنوع گلها و گیاهان دارویی مانند گلهای لالههای واژگون، شقایق، اختر، رنبق وحشی، لاله وحشی و ... در فصول سال به ویژه فصل بهار و تابستان چشمان هر بینندهای را به خود خیره مینماید. کوهنوردی، ماهیگیری با قلاب، شنا، قایقرانی، امکان اسکی روی آب، دیدن حیات وحش، راهپیمایی در کنار رودخانههای آن، از جمله جذابیتهایی است که خاطرات خوشی برای هر بازدیدکننده به یادگار خواهد گذاشت.
با طبیعت مهربان باشیم؛ احترام به طبیعت، احترام به زندگی و خالق هستی است.
برای رسیدن به آن باید به دورود یا الیگودرز سفر کنید. از شهر دورود ۱۷ کیلومتر طی کنید تا به روستای درب آستانه و چشمه خیوه برسید. از این جا به بعد جاده آسفالت تمام میشود و باید ۱۸ کیلومتر بعدی را در مسیری خطرناک طی کنید تا به شرق دریاچه گهر بزرگ برسید.
راه دوم از شهر الیگودرز به روستای چشمه میروید و از آن جا به سمت تپه تاپله ادامه میدهید. مسیر دوم کوتاهتر است و بعد از ۳ ساعت ماشین سواری و حدود یک ساعت و نیم پیادهروی به مقصد میرسید.